Nippon Steel secara rasmi telah melengkapkan pengambilalihan syarikat US Steel bernilai AS$14.9 bilion, menurut pengumuman bersama pada Rabu, menandakan satu kejayaan selepas 18 bulan usaha dan rundingan, serta peranan besar yang dimainkan oleh Presiden Donald Trump dalam memeterai perjanjian ini.
Berdasarkan syarat perjanjian, Nippon membeli 100 peratus saham US Steel pada harga AS$55 sesaham seperti yang ditawarkan pada Disember 2023. Syarikat itu juga menandatangani perjanjian keselamatan nasional bersama pentadbiran AS, yang membenarkan Trump melantik seorang ahli lembaga pengarah dan memberi beliau kuasa khas melalui pemilikan ‘saham emas’ (golden share).
Jurucakap Rumah Putih, Kush Desai, menyifatkan perjanjian itu sebagai bersejarah dan berkata bahawa saham emas tersebut akan “melindungi keselamatan nasional dan ekonomi Amerika Syarikat.”
Pengerusi dan CEO Nippon Steel, Eiji Hashimoto, mengucapkan terima kasih kepada Trump atas bantuannya dan berkata syarikatnya teruja untuk memulakan bab baharu dalam sejarah US Steel.
Perjanjian tersebut memberi kerajaan AS kuasa luar biasa, termasuk hak veto terhadap pelbagai keputusan korporat seperti penutupan kilang, pengurangan kapasiti pengeluaran, pemindahan pekerjaan ke luar negara, serta penukaran nama atau lokasi ibu pejabat syarikat. Ia juga membolehkan Presiden AS melantik seorang pengarah bebas ke dalam lembaga pengarah.
Pemerhatian ini dibangkitkan oleh pakar keselamatan nasional, yang berkata bahawa kehadiran saham emas menunjukkan campur tangan politik dalam proses yang sepatutnya bersifat teknikal. Persatuan pekerja besi keluli AS (United Steelworkers), yang menentang pengambilalihan ini, menyatakan bahawa saham emas itu memberikan kuasa luar biasa kepada Trump terhadap sebuah syarikat korporat.
Bagi Nippon Steel, langkah ini adalah sebahagian daripada strategi untuk mengukuhkan kehadiran globalnya. Pasaran keluli AS kini sedang berkembang, terutamanya untuk keluli gred tinggi yang merupakan kepakaran Nippon. Syarikat itu merancang untuk melabur AS$11 bilion dalam US Steel menjelang 2028, termasuk AS$1 bilion untuk membina sebuah kilang baharu. Jumlah itu dijangka meningkat kepada AS$3 bilion selepas itu.
Dengan pengambilalihan ini, Nippon Steel mengelak daripada membayar penalti AS$565 juta sekiranya perjanjian itu gagal. Kapasiti pengeluaran keluli mentah tahunan syarikat dijangka meningkat kepada 86 juta tan, hampir mencapai matlamat 100 juta tan.
Senator negeri Pennsylvania dari Parti Republikan, Kim Ward, menyatakan bahawa perjanjian ini menandakan era baharu bagi industri keluli domestik dan mengukuhkan kedudukan AS sebagai peneraju global.
Bagaimanapun, laluan menuju kelulusan perjanjian ini penuh cabaran. Presiden Joe Biden pada awalnya menyekat perjanjian tersebut atas alasan keselamatan nasional sebelum meninggalkan pejabat. Keputusan itu mencetuskan tindakan undang-undang oleh syarikat-syarikat terbabit. Namun, pentadbiran Trump membuka semula semakan keselamatan nasional selama 45 hari pada April.
Kenyataan Trump semasa kempen di Pennsylvania pada 30 Mei memberikan sinyal positif, dan kelulusan rasmi diberikan pada Jumaat melalui perintah eksekutif yang mensyaratkan penandatanganan perjanjian keselamatan nasional dan pemberian saham emas kepada kerajaan AS.
