China sekali lagi menunjukkan kesungguhan untuk mengurangkan pergantungan kepada sistem kewangan global berasaskan dolar Amerika Syarikat (AS), kali ini melalui pelancaran pelan tindakan terkini yang diumumkan pada April 2025. Pelan ini, yang dirangka bersama oleh kerajaan perbandaran Shanghai, Bank Rakyat China (PBOC), dan badan pengawal selia kewangan negara itu, memberi fokus kepada penggunaan yuan dan sistem pembayaran tempatan dalam perdagangan antarabangsa — satu langkah yang semakin penting ketika perang perdagangan dengan AS terus memuncak.
Langkah ini bertujuan mengukuhkan peranan Shanghai sebagai hab kewangan global dan memperluas penggunaan sistem Cross-Border Interbank Payment System (CIPS) — alternatif China kepada sistem SWIFT yang berpangkalan di Barat. Melalui pengembangan liputan CIPS, Beijing mahu menyediakan saluran pembayaran rentas sempadan yang lebih selamat, efisien dan tidak bergantung kepada sistem Barat yang mudah terdedah kepada sekatan geopolitik.
Dalam kenyataan rasmi, kerajaan China turut menegaskan sokongan penuh kepada syarikat-syarikat tempatan yang sedang mengembangkan operasi mereka ke luar negara, terutamanya melalui inisiatif Jalur dan Laluan (Belt and Road Initiative). Ini termasuk pemberian sokongan kewangan dan kemudahan pembayaran dalam yuan, yang membolehkan mereka bersaing di peringkat antarabangsa tanpa terlalu bergantung kepada dolar.
Perkembangan ini hadir ketika AS dilaporkan menekan lebih 70 negara untuk mengehadkan hubungan ekonomi mereka dengan China sebagai syarat bagi mendapatkan pengecualian tarif. Dalam suasana global yang semakin terpecah kepada blok kuasa, penyelesaian transaksi menggunakan mata wang sendiri dan sistem dalaman adalah antara langkah strategik utama yang boleh mengurangkan kesan daripada tindakan unilateral AS terhadap sistem kewangan sedia ada.
Menggunakan lebih banyak transaksi dalam yuan bukan sahaja mengukuhkan mata wang China, tetapi juga melindungi Beijing daripada risiko disingkirkan daripada sistem kewangan global yang dikawal oleh AS — satu kebimbangan yang semakin nyata sejak sekatan ke atas Rusia memberi petunjuk bahawa dominasi dolar boleh menjadi senjata geopolitik.
Walaupun cabaran tetap wujud — seperti keterbatasan yuan yang belum bebas ditukar dan kawalan modal yang ketat — pelan tindakan baharu ini menandakan lonjakan serius dalam usaha China untuk membina ekosistem kewangan antarabangsa yang lebih seimbang. Usaha ini juga dijangka akan mendapat sambutan daripada negara-negara membangun yang turut mahu mengurangkan dominasi tunggal dolar dalam sistem perdagangan global.
Apa yang pasti, langkah China ini bukan sekadar tindak balas kepada konflik perdagangan, tetapi satu gerakan strategik jangka panjang untuk membina sistem kewangan global yang lebih pelbagai dan bebas daripada monopoli kuasa Barat.
